Arkeoloji, geçmiş medeniyetlerin yaşam biçimlerini, sosyal yapısını ve kültürel değerlerini anlamamıza yardımcı olan önemli bir bilim dalıdır. Bu bağlamda, define işaretleri arkeologlar için büyük bir öneme sahiptir. Define işaretleri, eski uygarlıkların gizli hazinelerini ve önemli eşyalarını sakladıkları yerleri belirlemek amacıyla bıraktıkları semboller ve figürlerdir. İşte bu işaretlerin anlamlarını ve nasıl yorumlanması gerektiğini açıklıyoruz:

Akrep figürü, akrebin baktığı yön ya da kuyruğunun gösterdiği tarafta araştırma yapılması gerektiğini işaret eder. Yakın bölgelerde akrep yuvası olan bir taş varsa, burada gömü olabilir. Akrep işaretinin etrafında cihaz yardımı ile arama yapılırsa, daha iyi sonuçlar elde edilebilir.

Aslan figürü, kaya, mezar ya da mağara gibi yerlere yakın bulunursa, burada gömü olduğu anlamına gelir. Eğer mağara önünde ise içeride kapalı bir odada gömü bulunabilir. Aslan, liderlik vasfı olan bir hayvan olduğu için, bu işareti de kendini lider olarak gören kişi ya da medeniyetlerin kullandığı düşünülür. Bu nedenle gömülen hazinenin değeri oldukça fazla olabilir.

At üstüne binmiş bir kişinin figürü varsa, her ikisinin de baktıkları yön incelenir. Atın kafası yere bakıyorsa, gömü yakında demektir. Etrafta ata binmek için kullanılan bir taş varsa, bu taşın altı ve kenarı da aranmalıdır. Eğer at ve atın üstündeki adam düz şekilde karşıya doğru bakıyorsa, gömü o istikamette fakat oldukça uzak mesafede olabilir.

Ayak figürü sol ayak ise ayak parmaklarının istikametine, yani sol tarafa bakılmalıdır. Sağ ayak figürü ise sağ taraf araştırılır. Eğer iki ayak resmi bulunuyorsa gömü uzaktadır, tek ayak resmi ise yakında aranmalıdır. Figür ayak iziyse ve bu figür için çok uğraşılmış görünüyorsa, gömünün bir hayli fazla olduğu düşünülmektedir. Araştırmalar esnasında mekanik bir tuzakla karşılaşma ihtimali de göz önünde bulundurulmalıdır.

Göl ve akarsu gibi yerlerin yakınlarında balık resmi ve figürleri varsa, etrafta gömü olduğu düşünülebilir. Genel anlamda balık figürü hazineyi temsil eder. Yakın yerlerde mağara gibi kapalı yerler araştırılabilir; para ya da altın böyle yerlerde saklanabilir.

Ayak ucunun gösterdiği yakın alan aranır ve ikinci bir işaret bulunmaya çalışılır. Eğer yoksa çarık işaretinin bulunduğu yerin alt kısmı aranır ya da yakın yerlerde mağara içine saklanmış bir gömü olduğu düşünülebilir.

Yakın bölgelerde maden ocağı olduğu düşünülür. Bu maden ocağında hazine saklandığı tahmin edilir. Makine ile yapılan arama daha başarılı olacaktır.

Bu bölgelerde eski bir mezar olduğu tahmin edilir. Eğer büyük bir mezarlık varsa, mutlaka içinde farklı bir mezar bulunur. Bu bölge aranırsa gömüye ulaşılabilir. Genellikle ülkemizde Ermeniler bu şekilde işaret bırakmışlardır.

Burada kazmaya taşın altından başlanır. Etrafta başka bir iz varsa, bu size kazı yapmak için yön verecektir.

Deve figüründe devenin duruş şekli önem taşır. Eğer deve duruyorsa gömünün hemen oralarda olduğu söylenmektedir. Hatta devenin üzerinde bir yük varsa, kesinlikle o bölgede gömü var demektir. Deve yürüyorsa, gömü ileri tarafta aranmalıdır.

Geyik figürü genellikle dağın zirvesine ve tepe noktalara yapılmış bulunur. Geyik figürünün boynuzları, başı ve ayakları kazı için yön verici birer unsur olabilir.

Eğer halka tek ise gömünün düz bir arazide saklandığı düşünülür. Birbirine geçmiş halkalar ise hem tehlikeli bir alan olduğunu gösterebilir hem de gömünün mahzende olabileceği düşünülür. Mahzendeki birden fazla oda birbirine geçişli olabilir.

Su kenarına çizilmiş bu figür para anlamına gelir fakat miktarının oldukça az olduğu düşünülür. İbriğin uç tarafı gömünün yerini gösterir.

Arkeolojik define işaretleri, geçmiş medeniyetlerin kültürel ve ekonomik değerlerini anlamamıza yardımcı olur. Bu işaretler, doğru yorumlandığında, saklanmış hazineleri ve gömüleri bulmamıza olanak tanır. Ancak unutulmamalıdır ki, bu tür aramalar sırasında dikkatli ve saygılı olunmalı, yasal çerçeveler dahilinde hareket edilmelidir.